(Ograniczenia i szanse wynikające z jej zawarcia) Kiedy młodzi ludzie dwóch narodowości poznają się i decydują na ślub, nie zdają sobie sprawy z konsekwencji prawnych jakie niesie ze sobą w przyszłości zawarcie mieszanego małżeństwa. Często przyjaciele, znajomi, rodzina, swymi życzliwymi radami i nieprzemyślanymi wypowiedziami wprowadzają zamieszanie w ich związek. Młodzi ludzie natomiast podchodzą bardzo emocjonalnie do swego małżeństwa uważając że: jeśli się kochają to wszystko się jakoś ułoży. Czasem się układa. Jest wiele niezwykle udanych związków, zarówno w Polsce jak i w Egipcie, które mogłyby być wzorem miłości, zrozumienia, partnerstwa dla małżeństw w każdym europejskim kraju, gdzie dąży się do wyrównania szans mężczyzn i kobiet. Ale jest też wiele nieudanych związków, gdzie najwyższą cenę płaci kobieta. Dlatego decyzja co do zawarcia małżeństwa, powinna być podjęta bardzo rozważnie ze względu na społeczne i religijne przekonania panujące w Egipcie. Przyszłe życie często pokazuje, że liczne przeszkody wynikające z różnicy kultur, z dwóch sprzecznych systemów prawnych, mogą wystawić na próbę trwałość małżeństwa. Może dojść do rozwodu czasem wkrótce po ślubie, co stanowi jakieś rozwiązanie, bo młodzi ludzie mogą sobie jeszcze ułożyć życie, ale też często gdy rozwód następuje po wielu latach małżeństwa, dochodzi do dramatu, ponieważ są dzieci. Również śmierć współmałżonka niezwykle komplikuje, bądź nawet uniemożliwia egzystencję w sytuacji gdy nie ma dzieci, a powrót do kraju stoi pod znakiem zapytania, bo nie ma gdzie wrócić lub nie ma możliwości powrotu do zawodu. Polka może wtedy stanąć wobec groźby utraty wszystkiego co posiada, a więc znaleźć się w obliczu skrajnej nędzy. Prawo egipskie dla kobiet cudzoziemek jest w pewnym sensie skomplikowane i niejasne, szczególnie jeśli patrzy się przez pryzmat polskiego czy europejskiego prawa. W Polsce, jak wiemy, generalnie istnieje wspólnota majątkowa małżonków, tzn. w razie rozwodu następuje podział majątku w częściach równych, a w razie śmierci jednego ze współmałżonków, drugie dziedziczy po nim. Po zmianie systemu politycznego w kraju szybko nastąpiło duże zróżnicowanie jeśli chodzi o zamożność społeczeństwa. Wraca się do zwyczaju sprzed II Wojny Światowej i zawiera intercyzę. Reguluje ona stosunki prawne pomiędzy małżonkami w wielu kwestiach, w tym szczególnie finansowej, na wypadek ewentualnego sporu. W Polsce intercyza może być zawarta w dowolnym momencie trwania związku. W Egipcie kontrakt ślubny (intercyza) musi zostać sporządzony przed zawarciem małżeństwa. Nie można tego dokonać później, ponieważ musi on być zarejestrowany tego samego dnia, co akt ślubu. Często młodzi ludzie mogą czuć się urażeni takim podejściem do sprawy, ale kontrakt może być jedyną ochroną przed smutną, a czasem tragiczną niespodzianką na wypadek rozwodu lub innych sytuacji losowych. Stosunki własności w Egipcie opierają się na rozdzielności majątkowej, a nie jak powszechnej w Polsce wspólności ustawowej. Oznacza to, że wniesione do małżeństwa majątki współmałżonków pozostają ich odrębną własnością. Żaden z małżonków nie ma prawa do dysponowania majątkiem drugiego. Ważne jest pisemne wykazanie przynależności poszczególnych składników majątku osobistego. I tak np. przed zawarciem małżeństwa praktykowany jest w Egipcie zwyczaj sporządzania listy sprzętów domowych, a w trakcie jego trwania kobiety wystawiają rachunki na swoje nazwisko. To samo dotyczy nieruchomości. Cudzoziemcy chcący nabyć w Egipcie jakąś własność, np. mieszkanie własnościowe, często napotykają trudności w postaci wysokich podatków lub uciążliwej procedury. Mając na względzie własne ekonomiczne zabezpieczenie, warto jednak przez nie przebrnąć. (p. Prawo do spadku, Mieszkanie). Ubezpieczenie emerytalne Nawet jeśli uwzględnione zostało roszczenie o rentę, która przechodzi na żonę po śmierci męża to i tak często bywają problemy z jej uzyskaniem. Następnym problemem jest brak adekwatnej rewaloryzacji, co sprowadza wielkość renty do sumy symbolicznej. Zabezpieczenie finansowe może zatem stanowić tzw. mahr – rodzaj daru ślubnego męża dla żony – o czym będzie mowa w dalszej części. Kobieta może również umieścić w intercyzie klauzulę gwarantujacą jej prywatne ubezpieczenie. Jeśli chodzi o wielkość renty po mężu to stanowi ona 3/4 wartości. Renta po mężu przepada, jeśli wyjdzie ona ponownie za mąż. Jeśli mąż posiadał drugą żonę to renta będzie dzielona na pół. W przypadku gdy żyje córka z innego małżeństwa, a nie jest ona mężatką, również ona otrzymuje połowę. Jeśli jest syn, może otrzymywać rentę po ojcu do czasu ukończenia nauki, nawet do 30 roku życia a niepracująca, ucząca się lub nie, ale niezamężna córka – dożywotnio. Roszczenie o zachowek Podział własności odziedziczonej jest regulowany przez prawo, przy czym tylko 1/3 majątku może zostać zapisana testamentem. Dla chrześcijańskiej żony testament to jedyna szansa, by mieć jakiś udział w spadku po mężu muzułmaninie, gdyż ze względu na swoje wyznanie nie posiada ona prawa do dziedziczenia. Roszczenie o spadek przysługiwałoby jej tylko wtedy, gdyby przeszła na Islam. Inaczej sytuacja wygląda, gdy małżonek – Egipcjanin jest chrześcijaninem. Wówczas obowiązują go zasady religii chrześcijańskiej. Żona chrześcijanka posiada z reguły w takiej sytuacji prawo do dziedziczenia. Jeśli w swoim środowisku chrześcijanie nie dojdą do porozumienia, wtedy sprawa może oprzeć się o sąd krajowy i procedura przebiega według prawa islamskiego. W kwestii uprawnień męża do dziedziczenia majątku żony w Egipcie sprawa jest prostsza – dziedziczy po niej wszystko. Natomiast jeśli Polka – wdowa umiera w Egipcie i zostawia majątek, dziedziczenie jeśli chodzi o jej krewnych w kraju może być utrudnione, ale nie niemożliwe i należy zasięgnąć rady prawnika znającego się na międzynarodowym prawie prywatnym. W przeciwnym razie krewni w Polsce mogą być niemile zaskoczeni, kiedy nagle będą musieli dojść do porozumienia z osobami, których nie znają. W Egipcie podział spadku mogą utrudniać rozbudowane i rozległe więzy rodzinne. W przypadku, gdy zmarły posiada syna, krąg zainteresowanych jest wąski. Małżonce przypada wówczas 1/8 spadku, synowi 2/3, córce 1/3, a rodzicom zmarłego1/8. Jeśli jednak zmarły miał tylko córki, przy podziale spadku uwzględnia się dalszych krewnych płci męskiej, jako że są oni odpowiedzialni za córki zmarłego, nawet jeśli nie pozostawił po sobie żadnego spadku. W przypadku gdy zmarły nie miał dzieci, żona muzułmanka dziedziczy 1/4 majątku, a jeśli miała zapisane w testamencie 1/3, to dodatkowo 1/4 od pozostałej masy spadkowej. Intercyza nie może zawierać żadnej osobnej ugody dotyczącej regulowanego przez prawo roszczenia o zachowek. Prawo rozwodowe Ze strony męża. Z punktu widzenia prawa, w państwowym urzędzie (odpowiednik polskiego Urzędu Stanu Cywilnego) sporządza się stosowne dokumenty a nad całą procedurą czuwa-maazoun (urzędnik stanu cywilnego). Mąż może wystąpić o tzw. ,,prosty rozwód”, który w zależności od ilości niżej wspomnianych faz może być ostateczny lub nie. Rozwód można orzec bez podania małżonce jego przyczyn i pod jej nieobecność. Otrzymuje ona wtedy pisemne powiadomienie z Urzędu Stanu Cywilnego. Rozpoczyna się wówczas tzw. czas ,,idda” (,, czyli czas oczekiwania. Przez trzy następne miesiące małżonkowi przysługuje tzw. prawo odwołania. Oznacza to, że może on przyjać żonę z powrotem, bez zawierania kolejnej intercyzy. Jeśli jej nie przyjmie w tym czasie, małżeństwo zostaje unieważnione i aby je wznowić należałoby zawrzeć nową intercyzę. To postepowanie można powtórzyć jeszcze dwa razy, za trzecim razem rozwód jest nieodwołalny. Aby powtórnie poślubić swojego byłego męża, kobieta musiałaby ponownie wyjść za mąż za innego mężczyznę i rozwieść się. To ma powstrzymać małżonka od lekkomyślnego występowania o rozwód. W czasie trwania ,,idda” żona może pozostać w domu męża, nie musi jednak i nie może być do tego zmuszana. Z religijnego punktu widzenia procedura rozwodowa jest dla mężczyzny o wiele trudniejsza. Jej poszczególne kroki pozbawione są jednak oparcia w przepisach prawnych. Zgodnie z Koranem rozwód należy orzec ustnie i przy zachowaniu nastepujących warunków: 1) Nie w czasie, gdy kobieta ma menstruację 2) Nie, jeśli między ostatnimi dwiema menstruacjami miał miejsce stosunek płciowy. 3) Nie w gniewie. 4) Podczas okresu oczekiwania kobieta ma pozostać w domu mężczyzny, który musi ją utrzymywać. Ze strony żony Kobiecie jest znacznie trudniej uzyskać rozwód. Ma ona do wyboru zwykłe postępowanie sądowe lub tzw. rozwód ,,al-chol’a”. Aby wystąpić o rozwód wymagana jest jedna z następujacych przyczyn: impotencja, bieda, bezpłodność, użycie siły, odrzucenie męża ze względu na cechy charakteru czyniące z nim pożycie niemożliwym. Postępowanie to pochłania wiele czasu i pieniędzy. Może trwać rok, a może ciagnąć się przez wiele lat. To na żonie, jako na stronie powodowej, spoczywa obowiązek dostarczenia świadków i dowodów. W przypadku, gdy małżonka decyduje się na rozwód ,,al-chol’a”, nie musi ona podawać żadnych przyczyn, traci jednak wszelkie prawa, jakie przysługiwałyby jej zazwyczaj po rozwodzie, musi też zwrócić wszystkie dary od męża, nie wyłączając ,,mahr,u” (ślubnego daru). Sprawą zajmuje się sąd rodzinny. Jest to nowa instytucja, funkcjonująca od 2001 roku. Postępowanie jest wprawdzie skrócone, może jednak trwać od ośmiu do dziewięciu miesięcy. Kolejna różnica polega na tym że w procesie biorą udział pracownicy społeczni oraz psycholodzy, niezbędni przy obowiązkowym w tym wypadku postępowaniu pojednawczym. W końcu sąd orzeka rozwód. Przy zwrocie darów ciężar dowodowy spoczywa na mężu. Warto zwrócić uwagę na to, że takie własności jak mieszkanie czy samochód łatwo wykazać, dużo trudniej jest z pieniędzmi i złotem. Małżonce przysługuje opieka nad dziećmi oraz prawo do otrzymywania alimentów. Żaden kontrakt ślubny (intercyza) nie może odebrać mężczyźnie prawa do wielożeństwa, gdyż byłoby to wbrew egipskiej konstytucji, która zapewnia mu takie prawo. Nie mniej jednak, kobieta może zastrzec sobie w intercyzie prawo do rozwodu. Kwestię tego jak w takiej sytuacji ma wyglądać ,,mahr” i inne finansowe porozumienia, obie strony muszą wtedy omówić z prawnikiem. W Egipcie korzystanie przez żonę z możliwości prawa do rozwodu, zastrzeżonego w intercyzie jest jednak nadal uważane za naganne i rzadko która kobieta się na to decyduje. Zamiast tego polega jedynie na mężowskiej deklaracji wierności. Polka nie powinna się dać zbić z tropu, lecz powołać się na swój status obcokrajowca, czyli przebywania w obcym kraju bez rodziny, a także domagać się religijnej akceptacji takiej klauzuli. Klauzula ta nie pozbawia wcale małżonka jego własnego prawa do rozwodu, jak czasem błędnie się interpretuje. Mąż nie traci również prawa do ponownego przyjęcia żony w czasie okresu ,,idda”. Jednakże mogłoby to spowodować tylko zwłokę, ponieważ kobieta może ponownie domagać się rozwodu. Kobieta może zatem zastrzec sobie w intercyzie prawa do rozwodu w konkretnych sytuacjach, np. jeśli małżonek poślubi drugą kobietę (poślubienie drugiej kobiety musi odbyć się za zgodą pierwszej, inaczej byłoby to naruszeniem prawa egipskiego). Z tej samej przyczyny, to że mąż poślubił drugą kobietę, nie oznacza, że jest się automatycznie rozwiedzionym. Małżonek ma obąwiązek łożyć na utrzymanie dzieci oraz żony, która opiekuje się nimi. Wysokość alimentów jest wyliczana na podstawie wykazanych dochodów i obecnie wynosi 1/4 pensji. Wątpliwe jest, aby sąd uznał jakąkolwiek inna ugodę zawartą w intercyzie i regulującą tę kwestię. W razie rozwodu, jako że małżeństwo jest zbezpieczeniem kobiety, mąż jest zobowiązany wypłacić żonie rekompensatę, tzw. ,,motta”, za czas który spędziła w małżeństwie. Opłata ta zależy od trzech czynników: czasu trwania małżeństwa, wysokości dochodów małżonka oraz od tego kto wystąpił o rozwód. Ustalana jest na podstawie miesięcznych kosztów utrzymania. Minimum od którego jest naliczana to dwa lata (nawet jeśli małżeństwo trwało tydzień). W przypadku gdy związek trwał 20 lat, pod uwagę brany jest okres dziesięciu lat lub więcej. Decyzję odnośnie wysokości ,,motta” podejmuje sąd po uprzednim rozpatrzeniu sytuacji życiowej pary. Prawo do motta nie przysługuje, jeśli: 1) Żona występuje o rozwód, przy czym mąż nie ponosi żadnej winy. 2) Żona korzysta z rozwodu ,,al-chol’a”. 3) Oboje udają się do Urzędu Stanu Cywilnego i żona zgadza się na rozwód (najczęściej wchodzi w grę inny mężczyzna), tzw. ,,talag al ebra” 4) Żona przyczyniła sie do rozwodu (np. przez związek z innym mężczyzną, złą reputacją – pracując jako tancerka w nocnym klubie). ,,Motta” można wypłacać co miesiąc w formie pieniężnej (wynosi wtedy 40% miesięcznych dochodów). Kobieta może również zamiast tego wysunąć roszczenie do mebli, samochodu, ziemi lub mieszkania. Zapłatę ,,motta” można egzekwować do 15 lat od momentu ogłoszenia wyroku. Dzieci Sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem (,,hadana”) przypada matce. Po rozwodzie prawo opieki nad dzieckiem przysługuje obojgu rodzicom, przy czym matka sprawuje osobistą opiekę, ojciec zaś jest ich prawnym opiekunem (rozporządzanie majątkiem). Zgodnie z ustawą z 2000 roku synowie pozostają pod opieką matki do 10 roku życia, córki do 12, ale sąd ma prawo ustalić maksimum dla syna do 15 roku życia, córki zaś do zamążpójścia. Po osiągnięciu tego wieku, ojciec musi wdrożyć postępowanie sądowe przeciw dziecku, a ono musi zdecydować z kim chce zamieszkać. Jeśli zdecyduje się zamieszkać razem z matką, ojciec zwolniony jest wówczas z obowiązku płacenia alimentów. Jeśli kobieta jest chrześcijanką, w przypadku rozwodu lub śmierci męża, rodzina egipska może drogą sądową odebrać jej dzieci. Pozostaje jej wówczas jedynie prawo do odwiedzin. Zazwyczaj jednak przysługuje jej prawo do sprawowania opieki nad dziećmi do 6 lub 7 roku życia. Wychodzi się bowiem z założenia, że do tego etapu dzieci nie rozróżniają jeszcze między religiami. Matka traci prawo do opieki nad dziećmi jeśli ponownie wyjdzie za mąż. W tej sytuacji, jak również w przypadku jej śmierci, prawo do opieki przechodzi na babcię, pod warunkiem, że jest ona muzułmanką i mieszka w Egipcie. Ojcu przysługuje prawo do odwiedzin. W przypadku ewentualnego sporu prawo przewiduje cotygodniowe spotkania w parku lub na posterunku policji. W tym czasie drugiej osobie wolno się znajdować w określonej odległości od miejsca spotkania. Za rozporządzanie majątkiem dziecka odpowiedzialny jest ojciec. Inaczej niż było kiedyś, ojciec nie może teraz decydować o miejscu pobytu dziecka. Nie może też mu zbronić wyjazdu z kraju… Jest to tylko dopuszczalne w przypadku podejrzenia o przestępstwo. Jeśli ojciec jest muzułmaninem, matka będąca chrześcijanką musi się pogodzić z tym, że dzieci będą wychowywane w religii, którą wyznaje ojciec. Nie da się tego zmienić w żaden sposób i zawierając małżeństwo należy się z tym liczyć. Nie można anulować powyżej omówionych regulacji prawnych przy pomocy kontraktu ślubnego… Można w nim jednakże zawrzeć wszelkie ustalenia na wypadek śmierci (np. regulując kwestię tego, z kim dziecko ma zamieszkać, czy problem obrzezania dziewczynek). To, czy te ustalenia uda się przeforsować przed sądem, gdyby doszło do konfliktu z rodziną męża, pozostaje zależne od oceny sędziego. Adopcja jest praktykowana w Egipcie ale ma zupełnie inny wymiar prawny niż w Polsce. W przypadku śmierci rodziców dziecko adoptowane nic nie dziedziczy a rodzina zmarłych zabiera wszystko (chyba, że istnieje zapis w testamencie dla dziecka). Mieszkanie małżeńskie W sytuacji, gdy dojdzie do rozwodu istotne jest czy rodzina mieszka w mieszkaniu wynajmowanym czy właśnościowym. W pierwszym przypadku dzieci mają prawo pozostać w mieszkaniu. Jeśli nie ma dzieci, lub gdy prawo do opieki nad dziećmi zostało odebrane matce, lub w ogóle jej nie przyznane, lub też kiedy dzieci są dorosłe, żonie nie przysługuje prawo pozostania w wynajmowanym mieszkaniu. Małżonek może zmusić żonę wraz z dziećmi, nad którymi sprawuje ona opiekę, do wyprowadzenia się z mieszkania własnościowego, pod warunkiem, że odda jej do dyspozycji mieszkanie o tym samym standardzie. Cudzoziemka może zostać z niczym. Również w tym wypadku nie można zapobiec takiej sytuacji poprzez zapis w kontrakcie ślubnym (intercyzie). Tu okazuje się jak ważny jest ,,mahr”(dar ślubny). W obu przypadkach, jeśli żona wraca do swojej rodziny, lub gdy wprowadza sie do własnego mieszkania własnościowego, mąż ma obowiązek wpłacić jej zasiłek mieszkaniowy. Mahr Mahr jest darem ślubnym (,,Moakhar al-sadak”) męża dla żony, prawem przysługujący żonie w Islamie i najczęściej jest wypłacany w gotówce. Trudno jest zrozumieć Europejce znaczenie słowa, jak i sam zwyczaj nie wzbudzając przy tym poczucia urażonej dumy (nie dam się przecież kupić). Nie mniej jednak ta reakcja jest nie na miejscu. Stosunki właśności, prawo do spadku oraz stosunki mieszkaniowe (często kobieta mieszka z rodziną męża) mogą obrócić się na niekorzyść żony cudzoziemki w przypadku ewentualnego rozwodu. W takiej sytuacji, co w małżeństwach egipskich jest naturalne, ,,mahr” stanowi zabezpieczenie żony. Opierając się na tym, że z prawnego punktu widzenia ,,mahr” jest obowiązkiem męża względem żony, chrześcijanki pozbawione prawa dziedziczenia mogą domagać się jej wypłacenia jako ich własności przed podziałem masy spadkowej. Dlatego pomimo wysokich opłat podatkowych (2 % wartości) wysokość ,,mahr’u” powinna być określona w intercyzie.(Wiele cudzoziemek aby uniknąć opłat przystaje na symboliczną wartość, np. 50 piastrów, co jest błędem ale wynika z niewiedzy). Jeśli tylko forma ,,mahr’u” na to pozwala, a mogą to być pieniądze, biżuteria czy mieszkanie własnościowe, można go wypłacać ratami. W przypadku, gdy są to pieniądze, mąż wpłaca połowę daru ślubnego przed zawarciem związku małżeńskiego, drugą zaś po rozwodzie. Żona otrzymuje również ,,mahr” w przypadku śmierci męża. W sytuacji, gdy to żona decyduje się na rozwód i mąż na niego przystaje, w ramach kompromisu nie musi on wypłacać reszty ,,mahr’u”. Jeśli sytuacja majątkowa małżonka na to pozwala, najlepszym zabezpieczeniem dla cudzoziemki, zwłaszcza jeśli para planuje dzieci, jest zakup mieszkania własnościowego na nazwisko żony. Jako ,,mahr” może być również potraktowany zwrot kosztów podróży powrotnej żony. Swoboda, co do jego formy stwarza wiele możliwości, które niezależnie od okoliczności należy dobrze przemyśleć i uwzględnić. Uprawnienia małżonki Zgodnie z wcześniej omówionymi zagadnieniami związane są również inne jak: prawo do podróżowania, wykonywania zawodu oraz prawo do odwiedzin. Powinny one zostać uwzględnione w intercyzie. Jednak w związku z tym, że obecnie regulujace je przepisy są korzystne dla kobiet, porady co do właściwego zapisu w intercyzie dokona prawnik. Ograniczenia Decydując się na małżeństwo z Egipcjaninem i na życie w Egipcie, Polka musi liczyć się z tym, że nigdy nie otrzyma pełnego zabezpieczenia. Okoliczności, podobnie jak ludzie, mogą się zmienić. Nie można oczekiwać, że sprawiedliwości stanie się zadość. Ważne jest, aby kobieta była w pełni świadoma swoich praw i obowiązków. Trudności w małżeństwach mieszanych wynikają przeważnie z braku wiedzy. Własny schemat myślenia przeszkadza spojrzeniu na to, co obce. Oto kilka podstawowych faktów i rad dla kobiet decydujacych się na małżeństwo z Egipcjaninem: Rodzina W Egipcie zawsze bierze się ślub z rodziną. Nie można tego lekceważyć. Rodzina ma prawo do ingerowania w codzienne życie i często z tego korzysta. Nawet jeśli mąż przez wiele lat mieszkał za granicą, nie jest w stanie przeciwstawić się temu gdy wróci do domu. (często się słyszy od rozczarowanych kobiet – w Europie był inny). Przyporządkowanie jest tym większe, im bardziej jest zależny finansowo od rodziny. Mężczyzna ma określone miejsce w hierarchii rodzinnej, określoną rolę do spełnienia. Tego się od niego oczekuje. Swoboda działania związana z tą pozycją jest już indywidualną kwestią. Zależy od siły przebicia i woli mężczyzny. Od cudzoziemskiej żony również oczekuje się, że zajmie ona określone miejsce w tej hierarchii. Zawierając związek małżeński z Egipcjaninem trzeba być gotowym na kompromisy. Trzeba też zdawać sobie sprawę, że można szybko przekroczyć granicę przyporządkowania na niekorzyść podporządkowania. Mąż Egipcjanin Typowy lub nietypowy – wszyscy egipscy mężczyźni noszą w sobie swoje egipskie dziedzictwo, tak samo jak my nosimy nasze polskie. To, w jakim stopniu i kiedy da o sobie znać, zależy od okoliczności. Nie należy jednak o nim zapominać. Pobyt w kraju narzeczonego Kobieta powinna poznać rodzinę przyszłego męża. Dłuższy pobyt w Egipcie przed ślubem i nawiązanie kontaktu jest bardzo ważne. Położenie socjalne, sytuacja finansowa jak i postawa wobec cudzoziemców mogą dać odpowiedź na to, czy jest szansa na porozumienie. Trzeba sobie zadać pytanie: Czy zdołam odnaleźć się w tym nowym środowisku? Obserwując zachowania i relacje rodzinne ocenić, czy rodzina podziela poglądy dotyczące wychowywania dzieci. Czy toleruje obce wydarzenia kulturalne? Jak ważna jest religia? Co rodzina wie o Polsce i czym się kieruje w osądach? Które tematy poruszane w kraju są w Egipcie tematami tabu? Te pytania w pewnym stopniu mogą nam dać odpowiedź na to, do jakiego stopnia rodzina zaakceptuje fakt, że kobieta praktykuje inną religię. Język Wspólny język łączy – czy to będzie polski, arabski, angielski czy inny, ważne jest, aby był na poziomie umożliwiającym dokładne porozumienie małżonków. Dobrze jest znać język arabski, bo to pozwala na swobodną egzystencję w nowym kraju. Wymaga to czasu, wysiłku i pieniędzy ale się opłaca. Niezależność Samodzielność kobiety zależy od niej samej. Może to dotyczyć kręgu przyjaciół, pracy czy też życia rodzinnego. Wszystkie Polki mieszkające za granicą zwracają na ten aspekt uwagę. Nie można być sobą, jeśli jest się całkowicie uzależnioną finansowo i mentalnie od drugiej osoby. Nawet jeśli jest się kobietą w Egipcie, można prowadzić samodzielne życie. Można znaleźć tego liczne przykłady. Prawne możliwości zabezpieczenia, wynikające z zawartych w intercyzie ustaleń dotyczących rozwodu, stosunków majątkowych, prawa do wykonywania zawodu oraz prawa dziedziczenia zapewniają żonie utrzymanie w przypadku ewentualnego rozwodu lub śmierci męża. Zawierając małżeństwo i ustalając kontrakt ślubny należy jednak skorzystać z pomocy prawnika znającego język zachodni. Poprzez zawarcie intercyzy nie da się natomiast rozwiązać ewentualnych sporów dotyczących opieki nad dziećmi. Zawarcie kontraktu nie może również wykluczyć biedy. Wiele kobiet mieszkających w Egipcie od wielu lat, a które nie miały możliwości zabezpieczenia się na przyszłość, żyje prawie na skraju ubóstwa. W chwili podjęcia decyzji o ślubie istotną sprawą jest zadecydowanie o kraju zamieszkania. Nie jest to łatwą sprawą w przypadku mężczyzny, kiedy obecnie w Unii Europejskiej istnieją surowe wizowe obostrzenia. Dla Egipcjanina zmiana kraju wiąże się z wieloma innymi trudnościami. Ważna jest możliwość uzyskania pracy przez męża. Jego status emigranta w Polsce jest inny niż obywatela we własnm kraju, zależność od żony przynajmniej w początkowym okresie i wiele innych aspektów życia na emigracji stanowi rzeczywisty problem. Polce natomiast, w sensie prawnym, zawsze jest łatwiej żyć w kraju swego urodzenia. Dla nas Polek, kwestia zachowania kultywowania tradycji czy religii na terenie rodzinnego kraju jest zawsze bardziej prawdopodobna. Piszę prawdopodobna, bo jak liczne sprawozdania w mediach pokazują, wiele dramatycznych czy tragicznych wydarzeń ma miejsce w mieszanych małżeństwach w Europie. Tak więc zamieszkanie w Polsce nie zawsze jest gwarancją udanego związku czy bezpieczeństwa. W artykule ,,Zamordowany sen o integracji” (kiosk- Wiadomości- autor pisze o sytuacji emigrantów we Włoszech, gdzie państwo włoskie, jak rzadko które w Europie, wyszło naprzeciw potrzebom emigrantów, tymczasem ,,włoscy muzułmanie, przyjeżdżając do Italii natychmiast przystępują do rekonstrukcji świata, z którego przybyli. Korzystają przy tym w pełni z praw demokratycznego państwa, nie akceptując jego zasad i obowiązków”. Nie nawołuję, rzecz jasna, do usilnego forsowania swoich racji i wartości wyniesionych z kraju i przeszczepiania ich na grunt egipski, ale jedynie do rozumnego i świadomego podejścia do sprawy zawarcia związku małżeńskiego. Jest to niezwykle istotne, ponieważ nie mamy w obcym kraju oparcia w swojej rodzinie, co jest niezwykle pomocne dla kobiety egipskiej, nie mamy też odpowiedniego oparcia w prawie państwowym. Tak więc nasze małżeństwo to nie tylko los szczęścia, intuicji, ale głównie naszej własnej zapobiegliwości. Warto przed podjęciem najważniejszej życiowej decyzji, kiedy w związku dominuje wzajemna fascynacja i zaufanie, zerwać w tym momencie zasłonę romantyzmu i na trzeźwo zatroszczyć sie o swoją przyszłość. Opracowanie: Anna Gamal El Din Współpraca: Jadwiga Kobaissy